Zoeken

Effectief altruïsme werpt een nieuwe blik op activisme

Sociale rechtvaardigheid, ecologische duurzaamheid, dieren welzijn. Dat zijn de waarden waarvoor ik me zowat twintig jaar geleden begon in te zetten. Van manifestaties voor mensenrechten tot petities voor dierenrechten. Van lezingen over duurzame voeding tot studiewerk over de ecologische voetafdruk. Van vrijwilligerswerk voor ontwikkeling in Afrika tot directe acties tegen walvisjacht in Antarctica. Na jaren van actievoeren, vroeg ik me af: “Wat waren nu de effectiefste acties, goede doelen en maatregelen die ik steunde?”

Intelligentieonderzoek kent een lange geschiedenis in de psychologie en sociale wetenschappen. Onder de benaming IQ-onderzoek zochten psychologen naar methoden om IQ empirisch te meten. De geschiedenis van IQ-onderzoek kende woelige begindagen en is steeds controversieel gebleven, vooral onder invloed van de zogenaamd kritische stromingen in de sociale wetenschappen en het postmodernisme, waar het meteen helemaal verketterd werd. Gezien die lange geschiedenis, is het zeer relevant de vraag te stellen of er veel vooruit gang geboekt is in de studie van intelligentie, en of de bezorgdheid dat intelligentieonderzoek pseudowetenschap is, dan wel aanleiding geeft tot pseudowetenschappelijke praktijken, reëel is.

Niet sexy genoeg voor het brede publiek?

Vooruitgang drijft op kennisvernieuwing door wetenschap en ontwikkeling. Door de vele kanalen van wetenschapscommunicatie bereiken inzichten uit verschillende wetenschappelijke domeinen nu ook het brede publiek. Belangrijk aandachtspunt daarbij is de manier waarop de ontvanger de wetenschappelijke boodschappen verwerkt. Aan de hand van twee recente voorbeelden tonen we hier de delicate relatie tussen de wetenschap, de manier waarop ze soms vertaald wordt naar het brede publiek en de manier waarop dat publiek omgaat met die vertaalde kennis.

Deel 2 van 2

Binnen sommige HR-middens in privé-organisaties is dit ‘procesmodel’ van Marshall Rosenberg al een tijdje bekend. Meerdere artsen die werken in onze ziekenhuizen signaleerden dat de hype van “geweldloze communicatie” ook naar hen is overgewaaid. De artsen die mij hier over contacteerden, staan hier diep skeptisch tegenover. Is hun argwaan terecht? Ik hanteer hierna dezelfde evaluatiemethode als diegene die ik gebruikte in mijn recentste boek. Dit is het tweede deel van mijn evaluatie, waarin ik enkel de empirische onderzoeken beschrijf.

Een interview met Lieven Pauwels, professor Criminologie aan UGent

Tussen 1968 en 2017 vond anderhalf miljoen mensen in de V.S. de dood door vuurwapengeweld, wat meer is dan het aantal soldaten dat sneuvelde in Amerikaanse militaire conflicten sinds 1775. Alleen al in 2020 kwamen meer dan 45.000 Amerikanen aan hun einde door het gebruik van een vuurwapen. Ze werden doodgeschoten of pleegden zelfdoding. Er zijn geen exacte cijfers over het aantal wapens dat in omloop is in de V.S., maar het lijdt geen twijfel dat het – per capita – veel hoger is dan in om het even welk ander land. In 2018 schatte men dat er 390 miljoen wapens waren in de V.S., ongeveer 120 per 100 mensen. Op de tweede plaats staat Yemen, met ca. 52 wapens per 100 mensen. In België telt men 17 wapens per 100 mensen.

Duizelingwekkende speurtocht naar de herkomst van het beroemde citaat ‘En toch beweegt hij’, toegeschreven aan Galileo Galilei

Als Galilei werkelijk hoorbaar ‘E pur si muove’ had gemompeld na zijn veroordeling door de inquisitie in 1633, zou hij vast niet zo coulant zijn behandeld: hij kreeg, in plaats van een gevangenisstraf, huisarrest bij zijn vriend Ascanio Piccolomini, de aartsbisschop van Siena. Heeft hij het dan wellicht op een ander moment gezegd? Of is het hele citaat gewoon verzonnen? Het zijn vragen die de geleerden al zeker tweehonderd jaar bezighouden.

Natriumbicarbonaat (bakpoeder) om prostaatkanker te genezen, paardenbloemsupplementen die uitzaaiingen van gelijk welke kanker tegengaan, cannabisolie tegen longkanker… dergelijke onzin circuleert op social media en wordt helaas ook gevolgd. Kankerpatiënten die in deze onzin hun heil zoeken, gaan twee tot vijf keer sneller dood.

Het verdict is duidelijk: de resultaten zijn nihil.

Interview met Rakoen Maertens over zijn strijd tegen fake news

Eind 2020 lazen we in Data News (Knack) over Harmony Square, een game ontwikkeld aan Cambridge University dat zou werken als een vaccin tegen nepnieuws. Diezelfde maand lazen we een artikel in Eos over een piepjonge Belgische psycholoog, werkzaam aan dezelfde onderzoeksgroep. Brecht Decoene van SKEPP herkende de naam van één van zijn ex-leerlingen en zocht contact voor een interview.