Kanker - 10 hardnekkige mythes ontkracht

MYTHE 1: ‘Kanker is een welvaartsziekte, veroorzaakt door een levensstijl, pollutie, elektromagnetische stralen, roken en industrieel bereid voedsel.’

Kanker is zo oud als de mensheid. 3000 jaar oude menselijke skeletten en zelfs dinosaurusbotten bevatten restanten van kankerhaarden. Leefstijl- en omgevingsfactoren spelen zeker een rol, maar de belangrijkste ‘oorzaak’ van kanker is leeftijd. Hoe ouder de mens wordt, hoe groter het risico op kanker.

MYTHE 2: ‘Superfood voorkomt kanker’

Blauwe bessen, rode bieten, shiazaad, groene thee, knoflookcapsules en meer van dergelijk voedsel kan kanker voorkomen en genezen, zo wordt beweerd. Niets is minder waar. Superfood is een pure marketingterm gespeend van enige wetenschappelijke basis. Een emmertje blauwe bessen is uiteraard gezonder dan een pak chips en groene thee is gezonder dan een halve fles wijn, maar je zal er geen kanker mee voorkomen noch genezen.

MYTHE 3: ‘Verzuurd voedsel veroorzaakt kanker’

Er zijn boeken over volgeschreven: kankercellen gedijen beter in een zuur dan in een alkalisch milieu. Dus kan je maar beter zuur voedsel vermijden, zo wordt beweerd. Alkalische producten, onder andere groene bladgroenten, houden kanker tegen. Klopt niet: zelfs als je een hele pot augurken in één keer leeg eet, verandert dit niets aan de zuurtegraad van je bloed. Die blijft constant dankzij onze nieren. Mocht de pH van ons bloed schommelen in functie van wat we eten, dan zouden onze organen het stuk voor stuk begeven.

MYTHE 4: ‘Suiker voedt kankercellen’

Hier zit een grond van waarheid in. Net als alle andere cellen in ons lichaam hebben kankercellen suiker nodig als brandstof. Niet de witte suiker uit de suikerpot, maar de bouwstenen glucose en fructose. Deze bouwstenen zitten in alle voedsel dat koolhydraten bevat: zowel in wortels als in koeken dus. Geraffineerde suiker is opgebouwd uit precies dezelfde bouwstenen als koolhydraten uit groenten en fruit. Het verschil zit in de verpakking. Suiker in frisdrank, snoep of gebak is sterk geconcentreerd en daarom ongezonder (we eten er vanzelf teveel van) dan koolhydraten in groenten en fruit. Minder suiker eten om kankercellen uit te hongeren zal niet lukken: op die manier honger je alle lichaamscellen uit en dat overleef je niet.

MYTHE 5: ‘Kanker wordt veroorzaakt door een schimmel en die moet je bestrijden met natriumbicarbonaat’

Volgens sommigen wordt kanker veroorzaakt door een infectie met Candida albicans, een gistachtige schimmel die op en in ons lichaam leeft, en die soms voor klachten kan zorgen als de weerstand daalt (bij hiv-patiënten bijvoorbeeld). Maar kanker veroorzaakt dit micro-organisme geenszins. Kanker is een ontregeling van cel-DNA waardoor een lichaamscel ongecontroleerd gaat woekeren. Je kan kanker ook niet genezen met natriumbicarbonaat, ook ‘zuiveringszout’ genoemd. Dit idee is eveneens gestoeld op de wetenschap dat kanker minder goed gedijt in een alkalisch milieu. Deze therapie is totaal waardeloos.

MYTHE 6: ‘Er bestaan mirakeltherapieën die kanker genezen’

Van cannabis tot lavementen met koffie... het internet gonst van de getuigenissen van mensen die vertellen hoe ze op miraculeuze wijze van kanker genazen. Helaas wordt nooit informatie gegeven over hun precieze diagnose, noch over na te trekken onderzoeksresultaten of enig ander transparant studiewerk. We lezen ook enkel de succesverhalen. Getuigenissen over mensen die het wondermiddel probeerden zonder succes zijn niet te vinden. Mogelijk omdat die allemaal overleden zijn. Wanneer er echt een spectaculaire aanpak zou bestaan voor kanker, dan zouden wetenschappers die altijd grondig onderzoeken en in de mate van het mogelijke toegankelijk maken voor zoveel mogelijk kankerpatiënten.

MYTHE 7: ‘De farmaceutische industrie houdt informatie achter over miraculeuze behandelingen, omdat ze anders geen winst meer maken.’

Farmabedrijven spannen samen met de overheid en zelfs met kankerorganisaties om mirakeltherapieën zoveel mogelijk buiten beeld te houden. Vooral wanneer deze mirakelmiddelen eenvoudige huis-, tuin- en keukenmiddelen zijn waar de industrie geen geld aan kan verdienen, zoals citroensap bijvoorbeeld. Deze hardnekkige fabel houdt geen steek. Stel dat er zo’n mirakelbehandeling bestaat, dan zouden farmabedrijven er meteen bovenop springen, er een beetje aan sleutelen zodat het product toch kan gepatenteerd worden, en er veel geld aan verdienen.

MYTHE 8: ‘Klassieke kankertherapieën doden meer mensen dan ze genezen’

Kanker, vooral gevorderde kanker, is soms moeilijk te behandelen en bestaande reguliere therapieën zijn vaak zwaar en lang niet altijd genezend. Wanneer een kankerpatiënt overlijdt, is dat niet het gevolg van de therapie, maar omdat de therapie niet aanslaat.

MYTHE 9: ‘Er wordt geen enkele vooruitgang geboekt in de behandeling van kanker’

In de voorbije 40 jaar is het aantal mensen dat kanker overleeft verdubbeld. Er wordt wel degelijk vooruitgang geboekt. Kanker is niet één ziekte, maar een verzamelnaam van honderden soorten gezwellen, met elk hun eigenaardigheden. Sommige kankers kunnen we vandaag veel beter behandelen - borstkanker bijvoorbeeld - dan andere, zoals longkanker.

MYTHE 10: ‘Haaien krijgen geen kanker’

In de VS worden maandelijks tot 200.000 gekweekte haaien gedood voor hun kraakbeen. Daarvan worden kraakbeensupplementen gemaakt die verkocht worden als mirakelproduct tegen kanker. Dit is een miljoenenbusiness gebaseerd op een mythe. Dat zit zo. In kraakbeen groeien geen bloedvaten. Uit dierexperimenten blijkt dat kraakbeen stoffen afscheidt die de ingroei van bloedvaatjes belemmeren. Mochten we beschikken over medicijnen die de ingroei van bloedvaatjes in kankergezwellen verhinderen, dan wordt de tumor niet langer gevoed en gaat hij dood. Toen in de jaren zeventig een bioloog opmerkte dat haaien wel zeer zelden kanker ontwikkelen, bracht dit slimme marketingjongens op de idee om preparaten te ontwikkelen op basis van haaiekraakbeen. Het boek Sharks don’t get cancer: how shark cartilage could save your life werd een bestseller. Tot op vandaag kopen zeer veel wanhopige kankerpatiënten deze supplementen. Drie degelijke wetenschappelijke studies over de effecten van dit kraakbeen bij kanker vonden geen enkel effect, maar konden het tij niet keren. Meer nog, haaien ontwikkelen wel degelijk kanker, zo blijkt nu. De bewering werd gewoon nooit goed onderzocht. Deze frauduleuze onderneming kost nog steeds miljoenen haaienlevens per jaar, maar zet ook duizenden kankerpatiënten op het verkeerde been.