In het weekblad Humo van 15/10/2002 stond een uitgebreid interview met de jonge actrice Vicky Versavel, bekend van de soap Familie.
Ongeveer een jaar geleden kreeg zij naar eigen zeggen last van een gezwel op de rug, dat bij nader onderzoek een kwaadaardige kanker bleek te zijn. Het gezwel werd operatief weggenomen, maar vermits het bij dit soort kanker altijd mogelijk is dat er nog ergens enkele kwaadaardige cellen ontsnapt zijn, werd haar voorgesteld nog een kuur chemotherapie te volgen om haar kansen op genezing te verhogen. Dat was voor haar een moeilijke beslissing, omdat die chemotherapie ook ernstige gevolgen kan hebben voor latere zwangerschappen. Het is dan ook zeer begrijpelijk dat zij aarzelde om deze onaangename kuur te volgen. Het vooruitzicht dat er een grote kans is voor altijd onvruchtbaar te zijn, is moeilijk te ver-werken voor een jonge vrouw met een duidelijke kinder-wens. Het aanbod dat men haar deed om eicellen te laten wegnemen en invriezen leek haar ook niet zo aantrekkelijk, dus besloot zij om de chemotherapie te weigeren. Het is het volstrekte recht van elke burger om zelf vrij te beslissen welke behandeling hij of zij al dan niet aanvaardt. Mocht Versavel gewoon beslist hebben om deze kuur niet te volgen om bovenstaande redenen, dan zou iedereen respect moeten hebben voor die mening en had er waarschijnlijk geen haan naar gekraaid. Maar in haar geval ging het wel even anders.
Haar beslissing werd ingegeven na een bezoek aan een geschorste arts-kwakzalver die haar had wijsgemaakt haar voor 100% zeker te kunnen genezen met zijn tovermiddeltjes, die te gek zijn om los te lopen. Ook hierop kan men geen kritiek geven. Iedereen heeft het recht zich iets op de mouw te laten spelden en ernaar te leven.
De valse informatie die door Vicky Versavel en haar goeroe verspreid wordt, kan enorme schade berokkenen aan veel kankerpatiënten die hun kans op genezing laten voorbijgaan.
Nadat zij had beslist zich door de tovenaar te laten "behandelen", vond zij het echter ook nodig om dat openlijk op de televisie te komen vertellen en de loftrompet te steken over de wonderen die haar tovenaar kan verrichten. Het was een oproep aan kankerpatiënten om zich te onttrekken aan de wetenschappelijke behandelingen van kanker en hun lot in de handen van kwakzalvers te leggen. Dat gaat iets te ver. Hier houdt het recht op privacy op en neemt de publieke misleiding gevaarlijke proporties aan.
De tactiek van de gevaarlijke kwakzalvers bestaat erin valse informatie te verspreiden over de mogelijkheden van de wetenschappelijke geneeskunde. Al wat die kan, is snijden, branden en vergiftigen, en het haalt toch allemaal niets uit, zo klinkt het. De kwakzalvers daarentegen beloven volledige genezing, op voorwaarde dat dat ook iets mag kosten uiteraard. Zo ken ik mensen die hun huis verkochten om de zeer dure raadplegingen en "natuurmiddelen" van gewetenloze oplichters te betalen. De kwak van Versavel is van hetzelfde soort. Jaren geleden vertelde de jonge weduwe van een kankerpatiënt me dat hij er op de dag van het overlijden van haar man mee dreigde dat als haar kindje niet onmiddellijk levens-lang bij hem in behandeling kwam, het dezelfde weg zou opgaan als de vader, aan wie hij ook een 100% zekere genezing had beloofd.
Dezelfde man schrikt er niet voor terug diagnosen te stellen via de telefoon of via foto’s en zo een behandeling voor te schrijven, dit voor zeer veel geld. Een nuchter en gezond mens kan nauwelijks geloven dat anderen in deze oplichterij trappen, maar wie ten einde raad is en in doodsangst verkeert, is zeer beïnvloedbaar en klampt zich aan elke strohalm vast, hoe onwaarschijnlijk de beloften ook mogen klinken. Sluwe oplichters weten dat en maken er zich rijk mee.
Men kan zich nu afvragen of de echte artsen die deze dame hebben behandeld er verkeerd aan deden eerlijk te zijn over haar kansen op genezing.
Hadden zij ook moeten liegen en zeggen dat ze die voor 100% konden garanderen? Dat was waarschijnlijk tijdelijk beter geweest voor de gemoedsrust van de zieke, maar in het geval van hervallen zou daarna alle vertrouwen verdwenen geweest zijn. Wie niet uit is op snel profijt op de korte termijn, zoals de oplichters, hecht meer belang aan een eerlijke relatie met de zieken dan aan het beloven van mirakels. De valse informatie die door Vicky Versavel en haar goeroe verspreid wordt, kan enorme schade berokkenen aan veel kankerpatiënten, die hun kans op genezing laten voorbijgaan. Chemotherapie kan zeer onaangenaam zijn, ze helpt weinig of niet tegen sommige soorten kankers, maar ze geeft een bijna 100% kans op totale genezing van sommige andere soorten.
Er zijn gespecialiseerde kankercentra die weten welke behandeling de beste kansen geeft voor elk individueel geval. Zij doen dit niet door aan een foto te friemelen en dan te zeggen dat het uw eigen schuld was omdat je de verkeerde mentale instelling had. Zij doen dit door ernstig wetenschappelijk onderzoek te verrichten. We kunnen nu zeggen dat meer dan 50% van alle kankers totaal kunnen genezen worden en dat er voor de andere kankerpatiënten vaak nog jarenlang voor een normaal leven kan worden gezorgd. Maar ja, 100% klinkt natuurlijk beter. Als je moet kiezen tussen wie 50% en wie 100% belooft, wie zou je nemen?
Ik ken een oud vrouwtje dat al haar spaarcenten had gegeven aan iemand die haar een jaarlijks rendement van 30% beloofde. Raad eens hoeveel ze nog over heeft van haar spaarcentjes?
Willem Betz († 2019) was docent huisartsgeneeskunde aan de medische Faculteit van de VUB.