Test Aankoop en Test Gezond winnen Zesde Vijs 2018 - Laudatio

We hebben dit jaar wel een heel bijzondere laureaat voor de Zesde Vijs. De winnaar van dit jaar slaagde erin om ooit in een paar artikels de loftrompet te laten schallen voor acupunctuur, chiropraxie, homeopathie en de producten van dokter Vogel. Zij brachten destijds – in de jaren negentig van vorige eeuw - hun lezers compleet in de war met onzin over eerder genoemde kwakzalverij. Ze stelden onomwonden dat een chiropractor doven opnieuw kon laten horen door de nek te kraken. Ze beoordeelden de werking van homeopathie aan de hand van patiëntentevredenheid en ze beweerden dat acupunctuur stilaan algemene erkenning begon te genieten als behandeling van pijn.

We vreesden al het ergste toen ze een paar maanden later een boek publiceerden met als titel "Handboek andere Geneeswijzen". Maar in tegenstelling tot onze vrees was het boek van zeer goede kwaliteit en werden bijna al deze kwakbehandelingen kordaat afgeraden. De toenmalige jury van de Skeptische Put vreesde dat er bij het tijdschrift twee verschillende redacties aan het werk waren, een eerlijke en een andere met een kwakagenda. De jury schreef toen letterlijk: “Bijna alle artikels zijn zeer objectief maar af en toe sluipt er blijkbaar een andere stem binnen die sluiks en soms zelfs openlijk tracht de argeloze lezer een niet bewezen behandeling aan te smeren. Voor die persoon of personen is deze Skeptische Put bestemd.”

De winnaar van onze Zesde Vijs 2018 is dus wel zeer bijzonder aangezien die reeds in 2001 de Skeptische Put gewonnen heeft. Het is niet de eerste winnaar van de Skeptische Put die later nog een Zesde Vijs krijgt. Neen, eerder kreeg Wim Daems, de eerste winnaar van onze Put drie jaar later de Vijs. Wim Daems was wetenschapsjournalist voor Spectator en later voor EOS.

Nu heeft de winnaar er iets langer – namelijk 18 jaar - over gedaan om het juiste pad te vinden. Maar we zijn wel bijzonder blij dat ze eindelijk hun verantwoordelijkheid opnemen om de consument correct in te lichten over allerlei onderwerpen die vaak gerelateerd zijn aan gezondheid.

De kentering werd al ingezet in 2017 toen de winnaar van onze Vijs stelde dat: “homeopathie geen bewezen effect heeft en dat dit bevestigd werd door de Europese adviesraad van wetenschapsacademies in een advies aan de Europese Commissie.”

Maar de laureaat krijgt de Vijs vooral voor de artikels die in 2018 gepubliceerd werden. In het maart nummer waren we blij verrast met de zeer kritische kijk op de zelftests: die werden met de grond gelijk gemaakt omdat ze duur, onbetrouwbaar en vaak nutteloos zijn.

De winnaar van de Vijs stond ook op de barricades in de strijd tegen de implantaten waar meer controle en informatie nodig bleek. De lezer kreeg op die manier de meest correcte informatie, hetgeen je van een consumentenblad kan verwachten.

Ook de vermageringsoperaties werden onder de loep genomen. De lezers kregen een duidelijke uitleg over wat zo’n ingreep precies inhoudt, over de resultaten die je kan verwachten en de risico’s en de prijs.

Maar ook de ziekenhuisverzekeringen werden onder vuur genomen. Zowel de verzekeringsinstellingen als het gebrek aan transparantie over de erelonensupplementen konden het ontgelden.

In een ander artikel werd de consument terdege ingelicht over de wet op de patiëntenrechten. De lezer kreeg correcte informatie op het recht op inzage in het medisch dossier en het bestaan van een gratis ombudsdienst.

Ook dit jaar nog toonde de winnaar dat hij de prijs echt verdient. In de lente verscheen er een kritisch artikel over homeopathie waarin ik het volgende citaat vond: “Bij homeopathie wordt de grondstof vervolgens vele malen verdund en geschud, zodat er in het uiteindelijke homeopathische middel meestal (zo goed als) geen werkzame stof meer terug te vinden is.”

De aandachtige toehoorder zal het al geraden hebben. Inderdaad, de Zesde Vijs wordt dit jaar uitgereikt aan Test Aankoop en hun tijdschrift Test Gezond in het bijzonder!