Gevaarlijke luchtkastelen

Chemtrails, oftewel gebakken lucht

Het voorlopige hoogtepunt in de activiteiten van de Belfort-group moest het internationale chemtrail-symposium worden, op 29 mei 2010 gehouden aan de Universiteit Gent. Om die activiteit extra in de verf te zetten, stond oorspronkelijk ook een receptie in aanwezigheid van de Gentse burgemeester op het programma. Tot grote spijt en ontsteltenis van de organisatoren bleek de Belfort-group echter niet in aanmerking te komen voor zo’n officiële ontvangst. Desondanks paste men de uitnodiging nooit aan. De Belfort-group hoopt niet alleen op politieke erkenning; de inzet van het symposium was in de eerste plaats een wetenschappelijke erkenning van het vermeende chemtrail-fenomeen.

Chemtrails (afkorting van “chemical trails”) zou men naar verluidt kunnen onderscheiden van gewone condensatiesporen of contrails door hun langdurige zichtbaarheid en de daarop volgende vorming van een uitsluierend wolkendek. Volgens Vereecke, oprichter van de Belfort-group en zelfverklaard chemtrail-specialist, bevat de “chemtrail-cocktail” drie soorten ingrediënten: metalen (zoals cadmium, barium, aluminium en titanium), giftige chemische stoffen (waaronder ethyleen dibromide) en biologische stoffen (zwammen, virussen en bacteriën, zoals mycoplasma’s). Echte eensgezindheid over de chemische samenstelling van chemtrails bestaat echter niet, en ook over het doel van het vermeende gebruik ervan lopen de meningen nogal uiteen. Volgens de één zijn ze bedoeld om het broeikaseffect tegen te gaan, volgens de ander wil men de wereldbevolking uitdunnen. Nog anderen geloven beide zaken of weten het niet zo goed. Er heerst met andere woorden nogal wat verwarring binnen complotkringen. Het enige waar consensus over bestaat, is dat chemtrails bestaan, dat ze deel uitmaken van een geheim complot en dat ze de gezondheid schade toebrengen.

Om de geloofwaardigheid van deze merkwaardige beweringen op te krikken, heeft de Belfort-group een anoniem, maar naar eigen zeggen wetenschappelijk rapport laten samenstellen, onder de titel “Case Orange” (verwijzend naar het gebruik van het ontbladeringsmiddel Agent Orange in de Vietnamoorlog). Op het symposium werd dit rapport voorgesteld als definitief bewijs voor “de illegale verspreiding van schadelijke substanties in de atmosfeer via vliegtuigen”. Bij nuchtere analyse blijkt het echter niet meer dan verhulde complotliteratuur te betreffen.

Het rapport, dat vrij beschikbaar is online (http://www.belfort-group.eu), vangt aan met een droog en summier overzicht van vrij beschikbare wetenschappelijke (en juridische) gegevens omtrent de brandstoffen en de uitstoot van vliegtuigen, de vorming van contrails en cirrusbewolking en de mogelijke effecten hiervan op het klimaat. Daarop volgt een historisch overzicht van bepaalde toepassingen van geo-engineering (technieken voor het doelbewust manipuleren van de omgevingsfactoren van onze aarde). Hoewel geo-engineering een bijzonder ruim toepassingsdomein kent, wordt het vooral verbonden met technieken voor klimaatbeïnvloeding. De voorbeelden die hiervan aan bod komen in het Case Orange-rapport stammen bijna allemaal uit het militaire domein, zoals het gebruik van “cloud seeding” tijdens de Vietnamoorlog, ter verlenging van de moessonregens. In één adem worden daarbij verkeerdelijk ook andere technieken uit de militaire luchtvaart onder de noemer geo-engineering geplaatst, zoals het gebruik van “chaff” (foliereepjes van tin, aluminium of kunststof met een dun laagje metaal) voor het verstoren van radars.

Met die concentratie op voorbeelden uit het militaire domein wekken de auteurs de suggestie dat het leger zich ook vandaag nog heimelijk met geo-engineering bezig houdt. Het militaire domein is om strategische redenen bij uitstek onderhevig aan allerlei vormen van geheimhouding. Het is niet moeilijk om daar allerhande complotten bij te verzinnen. Dat blijkt ook de uiteindelijke teneur van het Case Orange-rapport. In het laatste hoofdstuk wordt beweerd dat de techniek van “stratospheric aerosol geo-engineering” heimelijk en op grote schaal wordt toegepast, in een radicale poging om de opwarming van de aarde tegen te gaan. “Stratospheric aerosol geo-engineering” is één van de technieken die wetenschappers voorstellen als oplossing voor het klimaatprobleem. Het idee is om aerosols, bijvoorbeeld sulfaten of metalen deeltjes, in de stratosfeer te brengen (een aerosol is een suspensie van vaste deeltjes of vloeistofdruppels in een gas). Als die deeltjes klein genoeg zijn, kunnen ze heel lang in de stratosfeer blijven hangen, waarbij ze zorgen voor een gedeeltelijke weerkaatsing van het zonlicht en zo de opwarming van de aarde helpen tegengaan. Op basis van een aantal patenten en andere documenten die aangeven dat de techniek om dergelijke aerosols te sproeien bestaat (bijvoorbeeld via sproei-installaties op vliegtuigen of additieven in de brandstof), besluit het rapport dat “programma’s ter klimaatcontrole, gecontroleerd door het militaire apparaat maar goedgekeurd door overheden, in alle stilte geïmplementeerd worden”.  Uit het gegeven dat “stratospheric aerosol geo-engineering” een technisch mogelijke oplossing is voor het klimaatprobleem, volgt echter geenszins dat de techniek ook al op grote schaal wordt toegepast. Alleen al om die reden hoort het Case Orange-rapport thuis in de hoek van complotliteratuur en pseudowetenschap.

Con versus chem

Het Case Orange-rapport gebruikt het woord chemtrails doelbewust niet, vanwege de connotatie ervan met amateuristische complottheorieën. In plaats daarvan verkiezen de auteurs de term “persistent contrails”. Op het eerste gezicht lijkt het onderscheid inderdaad vaag, als we chemtrails kunnen gelijkschakelen met contrails afkomstig van “stratospheric aerosol geo-engineering”. Het wordt echter behoorlijk verwarrend als blijkt dat het rapport de opwarming van de aarde in twijfel trekt.  Waar chemtrails eerst bedoeld waren als oplossing voor het klimaatprobleem, wordt het klimaatprobleem nu zelf in vraag gesteld.

Daarmee belanden we bij de ware toedracht van het rapport: de boodschap dat niets is wat het lijkt en dat alles deel uitmaakt van één groot complot. Chemtrails zijn geen eenvoudige contrails die toevallig wat zonlicht weerkaatsen, het zijn bijzonder schadelijke door de mens gemaakte, hardnekkige contrails die de bevolking doelbewust treffen. Als bewijs dat de contrails afkomstig van “stratospheric aerosol geo-engineering” schadelijk zijn voor onze gezondheid (en dus geïdentificeerd kunnen worden met chemtrails), maakt het rapport melding van het zogenaamde aerotoxisch syndroom, dat veroorzaakt wordt door het inademen van vervuilde cabinelucht in een vliegtuig. Dergelijke vervuiling kan optreden als motorolie in de opgewarmde lucht afkomstig van de straalmotoren terechtkomt. De auteurs interpreteren motorolie echter (al dan niet opzettelijk) foutief als vliegtuigbrandstof, terwijl het uiteraard om de smeerolie voor de straalmotoren gaat. Maar zelfs indien de oorzaak van het aerotoxisch syndroom effectief de vliegtuigbrandstof zou betreffen, dan nog blijft het hoogst onduidelijk welke rol eventuele aerosols daarin zouden spelen. Bovendien ontbreekt elk spoor van bewijs voor de bewering dat eventuele chemtrails een nefaste invloed hebben eenmaal neergedaald op de grond. De concentratie van schadelijke deeltjes zal daar immers veel kleiner zijn.

Vereecke en zijn Belforters hadden gehoopt om chemtrails met het Case Orange-rapport uit de sfeer van wilde complottheorieën te halen, maar die poging is duidelijk een maat voor niks. Ironisch genoeg vormt het rapport ook al het voorwerp van kritiek door andere complotdenkers. Zo wijst een zekere Rady Ananda erop dat de auteurs van het rapport, volgens Vereecke “inside-experts”, blijkbaar niet op de hoogte zijn van de EnMod-conventie van de VN, die het militair of vijandig gebruik van geo-engineeringtechnieken verbiedt.  Het bevestigt nog maar eens dat de Belforters weinig been hebben om op te staan. Ze zijn geen samenzweringsrealisten, zoals ze zichzelf graag noemen, maar onverbloemde complotfantasten.

Chembusters, colloïdaal zilver en homeopathie

Hoewel de fantasieën van de paranoïde complotdenkers van de Belfort-group best vermakelijk kunnen zijn, zijn ze niet zo onschuldig als ze lijken. Dat bleek ook op het pseudowetenschappelijke chemtrail-symposium, waar zelfverklaard medisch onderzoeksjournaliste Desirée Röver sprak over de vraag hoe zich te beschermen tegen chemtrails. Eén van de wondermiddelen die Röver vermeldde, is een apparaat dat zogenaamd werkt op orgonen- of levensenergie en dat de hippe naam “chembuster” meekreeg. Helaas zijn die orgonen al even denkbeeldig als de chemtrails zelf. Dat weerhoudt sommigen er niet van om munt te slaan uit het bizarre geloof van de Belforters en andere verwarde geesten. Een slimme Nederlander biedt de chembuster te koop aan voor zo’n slordige €375 per stuk. Voor de minder kapitaalkrachtige believers bestaan er gelukkig ook workshops waar men de chembuster voor “slechts” €245 in elkaar kan knutselen.  Ik kon niet achterhalen of ontevreden klanten hun geld kunnen terugeisen.

Dan maar dat andere wondermiddeltje, volgens Röver, genaamd colloïdaal zilver. Colloïdaal zilver (CZ) ziet men her en der op het internet aangeprezen als een krachtig, natuurlijk antibioticum met een uiterst brede werking. Volgens sommige alternatieve websites kan het middel ingezet worden bij meer dan 600 verschillende aandoeningen, waaronder brandwonden, acne, reuma, multiple sclerose, hersenvliesontsteking en niet te vergeten aids. Colloïdaal of fijnverdeeld zilver verkrijgt men door elektrische stroom door een bak met gedistilleerd water met daarin staven zilver te leiden. Die oplossing wordt vervolgens verdund en veelal toegediend onder de vorm van neusdruppels. Dat bij langdurig gebruik van colloïdaal zilver argyria of zilververgiftiging kan ontstaan (waarbij de huid asgrijs kleurt doordat zilverdeeltjes worden opgeslagen in huid, ogen en inwendige organen), doen de Belforters af als paniekzaaierij door de farmaceutische industrie:

“Ons gezinnetje heeft al heel wat CZ ingenomen gedurende maanden en tot nu toe hebben we nog een gezond kleurtje. Er zijn wereldwijd duizenden (miljoenen?) mensen die CZ gebruiken, zonder Argyrie. Maar die enkele gevallen duiken steeds weer op als waarschuwing uit de pharma hoek.”   

Een geluk bij een ongeluk is misschien dat Belforters vurige aanhangers zijn van de homeopathie, zodat velen wellicht een homeopathische verdunning van de zilveroplossing tot zich nemen. Dat verklaart meteen waarom er bij hen geen argyria optreedt: er zit eenvoudigweg niks meer in.

Nog meer gevaarlijke onzin

Dat Röver deze en andere kwakzalverij mocht aanprijzen op het chemtrail-symposium dankt ze onder meer aan haar reputatie in de Nederlandse antivaccinatiebeweging. Haar verbeten verzet tegen vaccinatie is immers een ander gedeeld strijdpunt met de Belfort-group. Voorafgaand aan het chemtrail-symposium organiseerde de groep aan de Universiteit Gent zelfs een symposium onder de titel “Onze Gezondheid”, waarin naast zuivere antivaccinatiepropaganda ook een “debat” op het programma stond. Daarin mocht griepcommissaris Marc Van Ranst het opnemen tegen homeopaat Kris Gaublomme en een zaal vol overtuigde antivaxers. Vanwege diens verzet tegen vaccinatie kende SKEPP Gaublomme (en zijn vzw Preventie Vaccinatieschade) eerder dit jaar de Skeptische Put 2009 toe.

Die bedenkelijke eer had evengoed naar Vereecke en zijn Belfort-group kunnen gaan. Naast het organiseren van het antivaccinatiesymposium verspreidden zij een folder waarin vaccins verantwoordelijk worden gesteld voor een waaier aan aandoeningen, zoals het Golfoorlogsyndroom, autisme, Alzheimer, ADHD, multiple sclerose, fibromyalgie en reumatoïde artritis.  Verder citeert de brochure de Australische onderzoeker Adrian Gibbs, als zou zijn werk de hypothese staven dat het H1N1-virus doelbewust en te kwader trouw in een labo is gefabriceerd. Het is allemaal onzin van de bovenste plank, maar voor Vereecke opnieuw het bewijs van een duivels complot: “Sommige documenten blijken te bewijzen dat het om een poging tot massagenocide zou gaan en een middel om mensen te injecteren met nanochips, teneinde ze onder mind control te kunnen brengen”. 

De groep verspreidt bovendien gelijkaardige desinformatie inzake de Codex Alimentarius, een dik boek vol voedselnormen, richtlijnen en praktijkcodes opgesteld door een speciale commissie van de FAO (Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties) en de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie).  

Flirten met antisemitisme

Achter de chemtrails, de grieppandemie en het vaccinatiebeleid, de Codex Alimentarius en andere vermeende kwaadaardige initiatieven schuilt volgens de Belfort-group een satanische samenzwering van de Illuminati, een overkoepelende term voor allerlei geheime, duistere genootschappen.  Op basis van een document getiteld “De Protocollen van de Wijzen van Zion” identificeren vele complotdenkers deze Illuminati met een elite van machtige, Joodse vrijmetselaars. Het document zou immers het relaas brengen van de geheime bijeenkomsten van een groep Joodse vrijmetselaars die sinistere plannen smeden om de wereldheerschappij te verwerven.

Onderzoek heeft echter uitgewezen dat de Protocollen een vervalst én geplagieerd document zijn, rond de vorige eeuwwisseling geschreven in opdracht van de Russische tsaristische geheime dienst. Het werk speelde bovendien een belangrijke rol in de antisemitische propaganda van nazi-Duitsland en wordt ook vandaag nog volop verspreid in antisemitische kringen. Toch ontkennen de “truthers” (nog een titel waarmee complotdenkers zichzelf graag tooien) het antisemitische karakter van hun theorieën: hun apocalyptische New World Order-retoriek zou wel anti-zionistisch, maar niet anti-semitisch van aard zijn. Wie zich baseert op verzinsels zoals de Protocollen van de Wijzen van Zion, lijkt echter uit solide antisemitische bron te putten. Antisemieten gebruiken het zionisme haast steevast als voorwendsel om hun Jodenhaat ongestoord te kunnen ventileren. 

Sommige “truthers” blijken daarenboven minder subtiel in hun retoriek. Zo bezondigt Arend Zeevat, de Nederlandse tegenhanger van “klokkenluider” Peter Vereecke en tevens supporter van de Belfort-group, zich in een artikel op www.argusoog.org aan onvervalst negationisme. In dat artikel, getiteld “Wie zijn de werkelijk uitverkorenen?”, spreekt de man immers over de “Holocaustmythe”. De anonieme blogger (ap), die de activiteiten van de Belfort-group nauwgezet opvolgt in zijn blog, stelt de Belfort-group dan ook verantwoordelijk voor “het georganiseerd binnenloodsen van samenzweringtheorieën met radicale ondertoon in onze samenleving hier in Vlaanderen”. 

Structureel andere wezens

Een heel ander probleem voor de theorieën van de Belfort-group is de vraag hoe de Illuminati zichzelf weten te beschermen tegen de vermeende chemtrails. Voor het antwoord daarop ging Vereecke te rade bij mensen die “nog dieper geïnformeerd zijn”. Klonken de verhalen van daarnet al behoorlijk absurd, dan wordt het nu helemaal waanzinnig. Vereecke meent immers dat de Illuminati “structureel andere wezens” zijn. Hij baseert zich daarvoor op de theorieën van David Icke, een ex-voetballer die zichzelf sinds 1990 full-time onderzoeker naar “wat en wie de wereld echt beheersen” noemt. Icke noemt de structureel andere wezens “shapeshifters”, wezens die van gedaante kunnen veranderen: van mens naar reptiel en omgekeerd. Onnodig op te merken dat elke verantwoording voor die bewering ontbreekt.

Immuun voor kritiek

Als skepticus voelt u misschien net zoals ik de onweerstaanbare aandrang om de buitenissige overtuigingen van de Belforters met een arsenaal aan kritische en rationele argumenten te lijf te gaan. U kunt zich echter een desillusie en heel wat moeite besparen door het debat men hen te weigeren. Welke optie u immers ook kiest, men zal het eigen wereldbeeld niet wijzigen. Integendeel zelfs, als een onverbeterlijke complotdenker ziet de Belforter overal een bevestiging in van zijn of haar geloof. Kritiek op de complotverhalen interpreteren zij als een teken dat er werkelijk meer aan de hand is dan we via de officiële kanalen vernemen. Als men daarentegen het debat met hen weigert, aanzien zij dat als een poging tot het doodzwijgen van de duistere waarheid. Kortom, men vindt altijd wel een reden om zichzelf voor de gek te blijven houden.

Vanuit het wereldbeeld van de complotdenker moet kritische tegenwind wel afkomstig zijn van de Grote Onzichtbare Vijand, een poging om “klokkenluiders” zoals Vereecke belachelijk te maken in de hoop de slapende massa in haar nietsvermoedende waan te laten. Het scepticisme van de meeste mensen ten aanzien van de theorieën van de Belfort-group is volgens Vereecke en zijn adepten immers het gevolg van een “oude manier van denken”. Sommigen hebben daar zelfs een naam voor: “skepperen”! Dat hun theorieën daadwerkelijk onzin kunnen zijn, komt niet bij hen op.

Het niet-aflatende gespui van paranoïde nonsens, antivaccinatiepropaganda, antisemitische retoriek en andere desinformatie door de Belfort-group is niet alleen compleet onverantwoord, het bemoeilijkt tevens allerlei legitieme discussies. Geen nuchter mens immers die zijn potentieel legitieme kritiek op geo-engineering, het vaccinatiebeleid of het zionisme gelinkt wil zien aan de dubieuze ideeën van de verwarde burgers van de Belfort-group. We kunnen daarom slechts hopen op de snelle komst van een “bullshit-buster” tegen de besmettelijke en gevaarlijke kletspraat van complotdenkers.

Cliff Beeckman is licentiaat informatica en master in de wijsbegeerte.