Helpen vitaminen tegen kanker?

Vitaminen maken je gezond en sterk. Het gaat er al op school in en gedurende de rest van je leven hoor je bijna niets anders. Zorg dat je genoeg vitaminen binnenkrijgt. Continu en overal worden vitaminen nog altijd aangeprezen als de ultieme gezondheidsmakers, terwijl ze dat helemaal niet zijn.

Toegegeven, we hebben vitaminen nodig. We kunnen niet zonder, want dan worden we ziek. Maar we hebben ook andere voedingsmiddelen nodig. Maar dat geldt voor zoveel andere stoffen evengoed en al die stoffen krijgen we ruim voldoende binnen met een gewone, gevarieerde gezonde voeding. Dat maakt van vitaminen dus geen speciaal geval.

Er zijn ook geen aanwijzingen dat de gemiddelde burger in dit land te weinig vitaminen in het lijf heeft, uitzonderingen door specifieke ziektes of afwijkingen daargelaten.

Zoals de nukkige grootmoeder die na het halsstarrig weigeren van alle voedsel buiten wit brood met chocopasta scheurbuik ontwikkelde door een tekort aan vitamine C. Het bestaat. Ook in dit land. Gelukkig slechts zelden.

Vitaminen of frisdrank? Welke is slechter?

Vitaminepreparaten behoren tot de meest verkochte voedingssupplementen. Want veel mensen beseffen dat ze ongezond eten. Vette ontbijtkoeken en zoete snacks overdag doen de snelle vriespizza dank zij wat broccoli en paprikasnippers ’s avonds bijna opgloeien als ‘gezondheidsvoedsel’. En dus grijpt men naar de pillen als compensatie.

Een arme compensatie. Je zou vitaminepillen misschien zelfs moeten vergelijken met frisdrank, eveneens arme voedingsmiddelen. Want buiten de geraffineerde suiker bevatten ze niets van betekenis met voedingswaarde.

Hetzelfde geldt voor vitaminepillen. Buiten de vitaminen bevatten ze niets van enige voedings- of gezondheidswaarde. Alleen een flinke schep van één stofje. Of verschillende stofjes.

In geen enkel natuurlijk voedingsmiddel vindt je een dergelijke éénzijdige concentratie van voedingstoffen. En dat houdt onder meer een risico op overdosering in.

Waardoor problemen ontstaan die veel mensen net met de vitaminen denken te bestrijden. Zoals futloosheid, vermoeidheid, misselijkheid, botpijnen, een zwaar hoofd, gevoelsstoornissen, wegsmeltend tandglazuur, enzovoort. Nog iemand zin in een multivitaminetablet?

Vergeet bescherming tegen kanker

Vitaminen werden ook lange tijd de hemel in geprezen omdat vermoed werd dat ze ons zouden beschermen tegen kanker. Aan dat sprookje lijkt ook een einde te komen.

Rond 2000 werden er enkele grote onderzoeken met vitaminen stopgezet omdat ze rokers niet bleken te beschermen tegen longkanker, zoals gehoopt. Het tegendeel was waar, het aantal gevallen van longkanker nam toe.

Gisteren verscheen in het medische topjournal JAMA opnieuw een grote studie die opnieuw een schaduw werpt over het nut van multivitaminen in de strijd tegen kanker. Overal duiken al titels op als “multivitaminen beschermen misschien tegen kanker?” Die misschien in de titels is zeer belangrijk.

In een groots opgezet onderzoek dat in 1997 begon, volgenden wetenschappers bijna 15.000 Amerikaanse artsen op van 50 jaar of ouder. Daarvan ontwikkelden er een 2700 kanker.

Een deel van de artsen nam dagelijks een multivitaminepil, anderen niet. Bij de vitaminenslikkers telde men 17 gevallen van kanker op 1000 per jaar. Bij de niet-slikkers was dat 18,3.

De onderzoekers spreken van een risicodaling van 7%. Dat is correct en het lijkt behoorlijk veel. Maar in het reële leven gaat het over slechts 1,3 gevallen meer op 1000 mensen per jaar. Een verschil dat je haast niet opmerkt, zelfs niet met 13 op 10.000 voor wie dat gemakkelijker rekenen vindt.

En daarvoor moeten al die duizenden mensen dan wel dag in dag uit een multivitaminepil innemen. Belangrijke vaststelling daarbij, er werd niet nagegaan welke mogelijke ongewenste effecten er in de vitaminegroep optraden. Dat maakt het altijd gemakkelijker om een ingreep als positief naar voren te schuiven.

Een tweede eveneens heel opmerkelijke vaststelling, voor specifieke kankers zoals prostaat of darmkanker vonden de onderzoekers geen voordeel voor de multivitaminegroep.

En toch laten de onderzoekers zich zeer positief uit over het zogezegde preventieve effect van vitaminen op kanker. Het gebruik van deze tabletten zou voor hen gerust uitgebreid mogen worden.

Gezonde voeding is veel sterker

Laten we even realist blijven. Volgens het Dieet & Kankerrapport van het World Cancer Research Fund en het American Institute for Cancer Research doet gezonde voeding het risico op kanker met ongeveer één derde dalen. Bijna 5 maal meer dan de vitamientjes.

Dat is pas een cijfer om over na te denken.

Besluit?

Fruit en groenten maken ons sterk. Niet de pillen uit een (fabriek) doosje.

Dit artikel verscheen in Bodytalk: https://www.knack.be/nieuws/gezondheid/helpen-vitaminen-tegen-kanker/