Michaël Sels wint Zesde Vijs - Laudatio

Laudatio Zesde Vijs 2024

Geachte aanwezigen, beste vrienden van de wetenschap,

Vandaag mogen wij een bijzonder man eren. Iemand die niet alleen zijn vak uitoefent met vakmanschap en integriteit, maar ook met een zeldzame combinatie van nuchterheid, empathie en passie voor waarheid. De winnaar – waarvan van de naam nog even geheim houden - ontvangt vandaag de Zesde Vijs van SKEPP, een prijs die niet zomaar wordt toegekend, maar gereserveerd blijft voor zij die in het publieke debat onvermoeibaar pleiten voor kritisch denken, wetenschappelijke onderbouwing en correcte informatie.

De winnaar slaagt er als klinisch diëtist en TV-kok in om iets ogenschijnlijk eenvoudigs als "gezonde voeding" uit de klauwen van pseudowetenschap, hypes en commerciële misleiding te halen, en het opnieuw te verankeren in wat het hoort te zijn: een verhaal van wetenschap, nuance en menselijkheid.

In een tijdperk waarin influencers diëten promoten zonder enige opleiding, waarin “detox” een marketingterm werd en voedingsadvies op Instagram sneller viraal gaat dan op PubMed, blijft onze winnaar koppig trouw aan de feiten. Dit is voor vele wetenschappers die de aandacht van de media krijgen een moeilijke opdracht en zeker voor diëtisten, maar onze winnaar slaagt wonderwel in deze opdracht. Hij spreekt klare taal, zonder te simplificeren. Hij maakt wetenschap toegankelijk, zonder haar uit te hollen.

Of het nu gaat over suiker, vetten, superfoods of het zoveelste modedieet: Michaël Sels, de winnaar van de Zesde Vijs 2024 laat zich niet verleiden tot goedkope uitspraken of holle beloften. Hij nuanceert, duidt en corrigeert – altijd met respect, altijd met zorg. In de media, op sociale netwerken, in zijn boeken en televisiewerk blijft hij consequent het kompas van de wetenschap volgen.

Michael Sels werd geboren in Lier in 1989 en behaalde zijn diploma als klinisch diëtist in 2010. Hij voltooide een fellowship in Global Health and Human Nutrition aan de Stellenbosch University in Zuid-Afrika.

Hij is naast diëtist ook innovatiemanager klinische voeding verbonden aan het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) waar hij zich richt op de ontwikkeling van innovatieve, evidence-based voedingsinterventies en het delen van kennis met zowel gezondheidsprofessionals als het brede publiek. 

Naast zijn werk in het ziekenhuis is Sels actief als chef-kok en auteur. Hij presenteerde het kookprogramma Lekker Lang Leven op Njam! TV, waarin hij gezonde en smaakvolle gerechten bereidde om kijkers te inspireren tot een gezondere levensstijl. In april 2020 bracht hij zijn eerste boek uit, eveneens getiteld Lekker Lang Leven, waarin hij de brug slaat tussen theorie en praktijk en de meerwaarde toont van gezonde voeding. Bovendien stimuleert hij dat mensen hun 'verboden-te-etenlijstjes' naast zich neerleggen en gewoon gaan genieten van wat goed is voor hen.

In 2021 volgde zijn tweede boek, Lekker Lang Leven 2. Dit boek werd in 2022 bekroond met de Literaire prijs Prins Alexander van België.

Michaël Sels is ook regelmatig te gast in bekende televisieprogramma’s zoals De Tafel van Gert, De Zevende Dag, VTM Nieuws en VRT NWS journaal.

De Zesde Vijs 2024 richt zich specifiek op de verdiensten die de winnaar in 2024 verwezenlijkte. Zo trad hij in 2024 op als expert in het VRT-programma De grote boodschap. Samen met presentatrice Karine Claassen en gastro-enteroloog dokter Magali Surmont begeleidde hij patiënten met allerlei spijsverteringsproblemen. In het programma werden taboes rond darmgezondheid doorbroken en werd het belang van gezonde voeding en levensstijl benadrukt.

Maar Michaël Sels heeft in 2024 veelvuldig bijgedragen aan het verspreiden van wetenschappelijk onderbouwde voedingsadviezen via pers en sociale media. Ik vermeld graag een paar opmerkelijke activiteiten.​

In januari 2024 analyseerde Sels in een artikel in Het Laatste Nieuws de tien meest effectieve diëten, waarbij hij de nadruk legde op haalbare en duurzame eetpatronen zonder extreme maatregelen. Hij adviseerde milde aanpassingen die op lange termijn vol te houden zijn. ​

In een interview in Humo besprak Michaël het belang van gezonde stoelgang en introduceerde de zevenpuntenschaal om de kwaliteit van stoelgang te beoordelen. Hij onderstreepte de invloed van voeding op de spijsvertering en het algemene welzijn. ​

In november 2024 werden we bij SKEPP enigszins ongerust na de promotie van kiwi’s als immuunboost door Michaël. In samenwerking met Zespri benadrukte Sels de voordelen van kiwi's, met name hun hoge vitamine C-gehalte en positieve effect op de spijsvertering. Hij adviseerde het toevoegen van kiwi's aan het ontbijt om het immuunsysteem te versterken, hetgeen volgens veel SKEPPtici niet helemaal juist is. ​

Gelukkig vond Michaël terug het rechte pad. Samen met de Diabetes Liga bracht hij het kookboek Plan 500 Gram – Lekker koken met diabetes uit. Dit boek focust op het verhogen van de consumptie van groenten en fruit, met als doel een gezondere levensstijl te bevorderen. ​ Op zijn Instagram-account lanceerde Sels de 'Swappen'-campagne, waarin hij volgers uitdaagde om dagelijks minstens 500 gram groenten en fruit te eten. Hij deelde tips en recepten om deze doelstelling te bereiken. ​

In december 2024 besprak Sels in een interview met De Morgen het belang van voeding voor een gezonde darmflora. Hij benadrukte dat een op de drie Belgen darmproblemen heeft en dat voeding hierin een cruciale rol speelt. ​

Door deze en andere initiatieven bleef Michaël Sels in 2024 een prominente stem in het bevorderen van gezonde eetgewoonten en het verstrekken van wetenschappelijk onderbouwd voedingsadvies aan het brede publiek.

Hij weet dat voeding meer is dan calorieën en koolhydraten. Het is cultuur, emotie, identiteit – en net daarom is het zo belangrijk dat de informatie die we daarover delen, klopt. Dat is de essentie van deze prijs, en dat is de reden waarom hij die vandaag verdient.

Beste Michaël, met jouw werk maak je niet alleen mensen gezonder, je maakt ook onze publieke ruimte gezonder. Minder ruis. Meer rede. En daar zijn wij bij SKEPP je bijzonder dankbaar voor.

We willen u met deze prijs ook stimuleren om ook in de toekomst het wetenschappelijk kompas te blijven hanteren bij uw gezondheidsadvies in de media en op sociale netwerken.

Van harte proficiat met deze welverdiende Zesde Vijs!