Skeptische Put 2010: Chris Vermeire

Dit is bevestigd door een zeer groot aantal wetenschappelijke studies. Er is nooit ondubbelzinnig een verband aangetoond tussen de aanwezigheid van zendapparatuur en een of andere ziekte. En wie vreest voor gevolgen op langere termijn mag beseffen dat er nu al meer dan tien jaar op grote schaal draadloos getelefoneerd wordt.

Toch krijgen we regelmatig apocalyptische verhalen te horen over de gevaren van dergelijke straling. Vorig jaar verscheen het boek Stralingsgevaar!- Vervuiling in een gsm-maatschappij van Patrick Vanden Berghe. Een verward en hoogst onkritisch relaas van een man die zich jarenlang bedreigd voelde door diverse straling, De auteur leek dan ook een geschikte kandidaat voor de Put, ware het niet dat hijzelf intussen aan een ernstige ziekte lijdt en we het hem niet erger willen maken.

Dit mededogen konden we niet opbrengen voor een reeks artikelen die vlak voor het jaareinde verscheen in het weekblad Humo onder de titel “Dossier GSM-straling” van Chris Vermeire. Als we deze publicatie moeten geloven, is de GSM-straling een ware catastrofe.

Volgens dit artikel zijn GSM's verantwoordelijk voor - ik citeer: slaapproblemen, hoofdpijn, gedragsstoornissen, vermoeidheid, algehele malaise, duizeligheid, prikkelbaarheid, problemen om zich te concentreren en zich uit te drukken, oorsuizingen, huidirritatie , ontstekingen, black-outs, hartritmestoornissen, druk op de borst, krampen, hoge bloeddruk en verminderd libido. De straling kan ook nog leiden tot hart- en vaatziekten, het DNA beschadigen en er is een risico op kanker en op aantasting van het sperma bij mannen.

Voor de argumenten wordt verwezen naar deskundigen die worden voorgesteld als topwetenschappers of gerenommeerde professoren maar nergens staat er dat de grote meerderheid van de studies tot de conclusie kwam dat er geen gevaar is. Dat de Wereldgezondheidsorganisatie en andere gezondheidsinstanties die conclusie delen, wordt ook niet vermeld. .

Wel wordt beweerd dat de overheid de gevaren onderschat of doodzwijgt omdat ze nu veel geld ontvangt van de telecomindustrie. Een complot dus van de regering en de industrie waardoor we allemaal ziek worden. Wat het meest indruk maakt op de argeloze lezer is de dreigende, apocalyptische toon. Alles wordt zo schrikwekkend mogelijk voorgesteld. Zo worden de stralingspulsen van een GSM vergeleken met kogels uit een machinegeweer. Maar een TL-lamp zendt ook gepulseerde straling uit die nog energierijker is, namelijk licht.

Wie dit leest, krijgt de indruk dat er niet veel meer aan te doen valt. De ondertitel is “Bij de volgende toon is het vijf voor twaalf". Maar... vijf jaar geleden - op 11 april 2006 -verscheen in Humo een artikel van dezelfde auteur, met dezelfde alarmistische toon, dezelfde misleidende inhoud... en dezelfde onheilspellende ondertitel. De teksten lijken zozeer op elkaar, dat men ze bijna kan omwisselen. Of bijna, want in 2006 stond er nog dat GSM-straling leukemie kon veroorzaken en vorig jaar niet meer. Chris Vermeire heeft dus haar opvattingen wat bijgestuurd. Dat heeft ze trouwens al eerder gedaan, want in 2002 publiceerde ze in hetzelfde weekblad een stuk over de schrikwekkende gevaren van fluor voor onze gezondheid. Negen jaar later gebruiken we nog altijd fluor in onze tandpasta en is er nog altijd niets ergs gebeurd. Is dit nog ernstig?

Dit soort discours, dit verkrachten van de wetenschap, dit gratuit gooien met geleerde namen, zonder controleerbare referenties en duidelijke uitleg, dit verzwijgen van tegensprekelijke studies , dit verdacht maken van andere meningen, dit gebruik van suggestieve nonsens, dat alles is pseudo-wetenschap. De schade is des te erger daar deze stukken verschenen in een blad dat de reputatie heeft intelligent en kritisch te zijn. We hopen dan ook dat redacties van populaire bladen tweemaal zullen nadenken alvorens ze zulke onzin publiceren, want dit is niet onschuldig. Mensen bang maken is ongezond! Angst voor vermeende bedreigingen van de gezondheid is zelf een bedreiging voor de gezondheid. Dat heet het nocebo-effect, het omgekeerde van het placebo-effect. We weten dat de kernramp van Tsjernobyl veel meer mensen ziek heeft gemaakt door stress en angstgevoelens dan door de radioactiviteit die toen vrijkwam. Men vermoedt dat dit ook het geval zal zijn voor de kernramp van Fukushima. Hierin spelen de media een grote rol. Stop de paniekzaaierij.

Het is dus zowel vanwege de nonsensicale inhoud, de alarmistische toon als de maatschappelijke relevantie van deze artikels dat de commissie eenparig beslist heeft de Skeptische Put 2010 toe te kennen aan Chris Vermeire.