Opleiding alternatieve geneeswijzen in handen van hogescholen?

De enquête van Artsenkrant (AK 2320) wees uit dat een grote meerderheid van artsen afkerig staat tegen universitaire opleidingen in alternatieve geneeswijzen. Ze scharen zich achter het verzet van de Belgische decanen geneeskunde – niet alleen de Vlaamse – tegen het verzoek om “niet conventionele” therapieën te doceren. 

Dwangsommen

Prof. Wim Betz, bekend scepticus, is blij met de enquêteresultaten. Maar hij is er niet gerust op. “Ik vrees dat minister Onkelinx de bestaande opleidingen aan enkele hogescholen zal erkennen.”Hoe is het zover kunnen komen? Samen met prof. Betz maken we een reconstructie: 

• De wet Colla uit 1999 bepaalt dat er adviserende commissies opgericht worden, paritair samengesteld uit academici en beoefenaars van alternatieve geneeswijzen. Tien jaar lang gebeurt er bijna niets, de deskundigen zijn het erover eens dat de wet onuitvoerbaar is. Maar dat is zonder de osteopaten gerekend. Die eisen voor de rechtbank een dwangsom van 5.000 euro voor elke maand dat de wet niet uitgevoerd werd, omdat hen zo “de kans op erkenning wordt ontzegd”.

• Dat dreigement mist zijn effect niet. Paritaire commissies voor homeopathie, acupunctuur, chiropraxie en osteopathie worden benoemd, niet zonder problemen en met latere correcties. Vergaderingen volgen elkaar op, zelfs in volle examentijd zodat academici vaak afwezig bleven. Tegen november 2012 worden adviezen verwacht over de definitie en erkenning van de vier geneeswijzen. 

• De wet-Colla blijft onduidelijk: wil de overheid erkennen of gewoon registreren? Aanvankelijk zou het bij registratie blijven, maar uit de opgelegde agenda’s en voorstellen blijkt dat het de bedoeling is om een parallel systeem van medische specialismen te installeren. 

• De academici stellen “homeopathie is een placebo-behandeling” voor als definitie. Zoals in het rapport van het Kenniscentrum (KCE). Maar dat wordt verworpen omdat het getuigt van “weinig respect”. 

• Op 23 januari 2013 leggen topambtenaren de adviezen voor aan een parlementaire commissie. Ze pleiten voor erkenning “omdat er afdoend bewijs is voor de werking”. De protesten van de academici worden weggewuifd.

• Eenmaal de adviezen bekend, nemen alle Belgische universiteiten er gezamenlijk afstand van. Ze weigeren onderwijs te organiseren in niet-bewezen behandelingen. De Bvas vraagt de wet naar de prullenmand te verwijzen. De Orde herinnert aan de negatieve adviezen van de Academie en het KCE. 

Oorspronkelijk verschenen in Artsenkrant en De Huisarts

• De voorzitter van de FOD Volksgezondheid contacteert alle decanen in een poging ze weer over de streep te trekken. Dat mag niet baten. Er volgt een gemeenschappelijk standpunt van alle universiteiten, studenten, wetenschappelijke verenigingen (SSMG en Domus Medica) en beroepsorganisaties (Bvas, ASGB en VBS) tegen de plannen van Onkelinx. 

Maar minister Onkelinx blijkt niet erg onder de indruk, zucht Wim Betz. “Op 15 mei laat ze weten dat ze eerst homeopathie wil regelen. Homeopaat wordt een nieuwe, beschermde medische titel, met een erkenningscommissie die buiten de normale medische procedures valt. Naast artsen en tandartsen, zouden we dus een categorie ‘homeo-artsen krijgen, met een speciale erkenning voor het voorschrijven van pompwater of suikerbolletjes. Dat overtreft de beste Kafka.” Ook de osteopaten, chiropractoren en acupuncturisten zullen als apart beroep erkend worden, voorspelt hij.

Faculteit van homeopathie

En wat met de opleiding als de universiteiten het been stijf houden? Wim Betz: “De commissies moeten een advies uitbrengen over het aantal uren les dat vereist is om erkend homeopaat te worden. In het ontwerp van advies staat de ‘faculteit van homeopathie’ vermeld. Die bestaat uit een viertal scholen, één daarvan blijkt zich op het adres van een veearts te bevinden. Ik vermoed dat men zal trachten die faculteit te erkennen.” 

Volksgezondheid zou ook met het idee spelen om de opleidingen toe te vertrouwen aan hogescholen, signaleert hij. De Karel de Grote-Hogeschool en het ‘Opleidingsinstituut voor Traditionele Chinese Geneeswijzen’ (OTCG) zijn voorbeelden van zo’n scholen. Het aanbod in het OTCG gaat van laser-acupunctuur over voetmassage en gelaatsdiagnose tot kruidengeneeskunde. 
 

Conflict of interest? 

Dat verontrust ook Dr. Paul Lauwers, arts en acupuncturist. Twee docenten van het OTCG zijn lid van de kamer acupunctuur die in uitvoering van de wet-Colla is samengesteld, waarschuwt hij in een brief die ook bij Onkelinx belandde. Er wordt ook Chinese fytotherapie onderwezen. “Zullen we dan in de toekomst opnieuw een dramatisch schandaal met Chinese kruiden meemaken, zoals een aantal jaren geleden?” 

Lauwers noemt het aanbod van het OTCG “tegelijk interpellerend en verontrustend”. Het illustreert duidelijk dat de wet-Colla heeft geleid tot onaanvaardbare en echt gevaarlijke uitwassen, besluit hij.

Oorspronkelijk verschenen in Artsenkrant en De Huisarts