Angst

Edito Wonder en is gheen wonder 3, 2012
25-10-2012

-

door verscheen in :
2 minuten
Leestijd:
Als het een beetje tegenvalt, zou dit het laatste nummer van Wonder en is gheen wonder kunnen zijn. In december 2012 vergaat de wereld immers, volgens lieden als Patrick Geryl, en we garanderen niet dat het laatste nummer tegen dan in uw bus ligt.

Gelukkig hebben we zeer goede redenen om aan die voorspelling te twijfelen. Niet alleen is ze op niets gefundeerd wat ook maar in de buurt van serieuze wetenschap komt; het einde van de wereld is al zo vaak voorspeld dat het thema ronduit afgezaagd wordt. En we zijn gelukkig niet de enigen die zo denken. De openbare noch de commerciële omroep komt dit jaar aanzetten met de allerlaatste aflevering van haar populaire soaps. Dat geeft toch enige hoop op een goede afloop.

Waarom dan al die aandacht voor apocalyptische theorieën? Zonder de pretentie het antwoord zeker te weten, kunnen we vaststellen dat het inspeelt op angstgevoelens. Angst is een slechte raadgever, zegt men, maar angst aanwakkeren rendeert. Vraag het maar aan de speculanten die de voorbije maanden geprofiteerd hebben van de paniek over het einde van de euro. Een angstgevoel dat snel had kunnen worden gecounterd door duidelijk te laten zien dat dit niet zou gebeuren. De campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen wordt gedomineerd door tactieken om de kiezer bang te maken voor de tegenkandidaat, door die voor te stellen als een gevaar. Wat ook de uitslag is, de gemiddelde kiezer wordt er banger van.

Angst heeft altijd irrationele aspecten gehad. Bijgeloof en magie moesten angsten bezweren. Onheilsprofeten kregen altijd meer aandacht dan ze verdienden. Dat is weinig veranderd, al dragen onheilsprofeten nu vaak een modern pseudowetenschappelijk jasje. Patrick Geryl en konsoorten hebben goed geld verdiend aan publicaties die veel mensen bang maakten voor de toekomst. Gelukkig domineert het gezond verstand en zien de meesten het groteske van dit soort beweringen in. 

Helaas zijn er meer subtiele vormen van exploitatie van de angst. Denk aan de publicaties over gevaarlijke stralen, over gevaren van vaccinaties, over ongezonde voeding. Terwijl – het is meermalen gezegd op onze pagina’s – de mensen nog nooit zo gezond zijn geweest als nu, voelen ze zich meer dan ooit bedreigd in hun gezondheid, niet voor niets hun kostbaarste goed. Is het toeval dat dezelfde Patrick Geryl ook een boek schreef over een fruitdieet waarmee men 130 jaar zou worden? Experts bestempelden het boek als gevaarlijk. De onderlinge boodschap is duidelijk: als u niet oplet wat u eet, sterft u vroeger. Is er een eenvoudigere manier om de angst om te sterven uit te buiten?

Onlangs kwam er een boek over gezonde voeding in het nieuws, De voedselzandloper. De auteur, een arts, zet zich daarin af tegen de vele gezondheidsadviezen op pseudowetenschappelijke grondslag, maar tegelijk spiegelt hij een levensverwachting van 150 jaar voor, dankzij betere voeding. En opnieuw kwamen er waarschuwingen van experts. Het thema wordt nog afgezaagder dan het einde van de wereld, alleen zal het misschien meer aandacht krijgen. 

Wij voorspellen dat ook na december 2012 dergelijke boeken zullen blijven verschijnen. Alleen al daarom moet dit tijdschrift blijven bestaan. 

Authors
Tim Trachet
Publicatiedatum
25-10-2012
Opgenomen in
Einde der tijden