Skeptische Put: de winnaars

skeptische put

De Skeptische Put wordt gegeven aan diegene die zich uitzonderlijk onkritisch heeft opgesteld en de popularisering van kennis en wetenschap totaal verkeerd heeft begrepen.

Lees meer over de prijzen van SKEPP.

Prof. Dr. Stephan Lievens

 

Prof. Dr. Stephan Lievens is hoogleraar psychologie aan de Universiteit Gent en verbonden aan de Economische Hogeschool Sint-Aloysius Brussel. De prijs wordt hem toegekend vanwege het boek: "Tussen de lijnen! Over grafologie" - S. Lievens, K. Fujiki & M. de Monchy - Uitgeverij Garant - Leuven-Apeldoorn - 1999.

 

Het boek heeft eigenlijk drie auteurs, maar de prijs gaat enkel naar prof. Lievens, die als de eerste auteur verantwoordelijk is voor de ganse inhoud. In dit boek kunnen we leren hoe een expert, mits vele jaren ervaring een karakteranalyse kan maken door naar de details van het handschrift te kijken.

Volgens hem zijn de toepassingsgebieden van de grafologie zeer breed. De methode wordt aanbevolen voor studie en beroepsoriÎntering, huwelijks- en partnerkeuze, vergroten van zelfkennis en ja zelfs bewustzijnsverruiming . De meest gebruikte toepassing is volgens hem het gedetailleerd beoordelen van sollicitanten voor een betrekking. Meer dan 36 eigenschappen komen uit de lussen, de streepjes, de helling der letters: bijv. intelligentie, nauwkeurigheid, vitaliteit, ambitie, doorzettingsvermogen, autonomie, leidinggevend vermogen, verantwoordelijkheidsgevoel, contactvaardigheden, samenwerken, doorgroeimogelijkheden, organisatievermogen, ordelijk en systematisch denken, kritisch inzicht, vermogen tot fantasie, vitaliteit, identiteits beleving, remmingen, zelfcontrole, om er maar enkele te noemen.

De werkmethode wordt gedetailleerd uitgelegd als zijnde het systeem Lievens, Fujiki, de Monchy. De resultaten worden dan neergeschreven in een uitgebreid rapport voor de werkgever. Om nog effectiever te zijn wordt er voor gepleit dat de werkgever ook zijn eigen handschrift zou geven, dan kan men zien of ze wel zullen overeen komen. Een ervaren grafoloog moet zich ook kunnen inleven in de persoon van de schrijver door de letters droog na te tekenen, en daarbij moet hij liefst nog een algemene indruk krijgen door van op een afstand naar het papier te kijken. Over de invloed van de stand der planeten en de lijnen in de handpalm wordt jammer genoeg niets gezegd.

Dat er meermaals overtuigend werd aangetoond (Jansen en Beyerstein), dat dit soort grafologie niet meer informatie geeft dan het lezen van een horoscoop stoort de schrijver niet, maar hij stoort zich wel aan de volgens hem schampere en demagogische toon van die critici die "grafologie gelijk stellen met mysticisme en pop-psychologie". De wetenschap krijgt daarbij nog een postmodernistische veeg uit de pan want "alhoewel grafologie volgens de natuurwetenschappelijke benadering onwetenschappelijk is, zijn er andere visies op de wetenschap, niet alles is meetbaar"

Ook de wetenschappelijke psychologie draagt hij geen warm hart toe want "Het scepticisme van de officiële psychologie berust op een gebrekkige kennis". De grafoloog moet zich volgens hem pragmatisch opstellen, want zelfs al is de waarde niet bewezen, de mensen doen het toch. Ik citeer: "Over de merites van de grafologie is discussie mogelijk, de toepassing en het gebruik zijn onmiskenbaar", en dus moet hij ook maar meedoen. Zou hiermee bedoeld worden dat als er dan toch nonsens moet verteld worden, men dat best aan verantwoordelijke en goed opgeleide mensen over laat?.

In het boek staat dat er teveel kaf onder het koren van de grafologen zit, en daar zijn wij het volledig mee eens, toch wel wat het kaf betreft. Of er koren in zit en waar is nog niet erg duidelijk.

Wat ons echt erg verontrust heeft is dat er uit de lussen en de streepjes zelfs diagnoses gehaald worden als: "subversief tegen gezag, verdrongen agressie, met zichzelf niet in het reineî en zogenaamde alarmsignalen die duiden op "sociaal onaangepast zijn". Wie dergelijke uitspraken durft doen, die iemand zijn leven kunnen breken moet zich op iets meer dan postmodernisme, mystiek en archaÔsch occultisme baseren.

De schrijver eindigt met een slotzin die zijn toekomstvisie op de grafologie samenvat. Wie de diepe betekenis van deze zin kan vatten zal het ganse boek ook kristalhelder begrijpen. Ik citeer: "Wij menen dat het toekomstgerichte perspectief van de grafologie ligt in een kwaltitatief begrijpende benadering door toepassing van de hermeneutische redenering." Prof Lievens kan ons misschien uitleggen wat hij bedoelt met een hermeneutische redenering, en welk soort logica daarbij gebruikt wordt.

Hij wil ons misschien ook eens uitleggen waarom hij de wetenschappelijke benadering van de grafologie verwerpt . Toch niet omdat ze, in zijn eigen woorden, niet meetbaar is met de natuurwetenschappelijke methode? Er zijn heel wat ernstige wetenschappen die zich bezig houden met zaken die niet natuurwetenschappelijk meetbaar zijn, zoals de taalkunde, de historiografie en sommige aspecten van sociologie en psychologie, maar de ernstige wetenschappers houden zich aan criteria, waardoor men betrouwbare en verifieerbare kennis opbouwt. Ze onthouden zich van beweringen die ze niet kunnen staven. Zindelijk denken heeft niets te maken met natuurwetenschap, maar alles met elementaire logica en gezond verstand.

 

 

Datum
2001
Laureaat
Prof. Dr. Stephan Lievens